การพัฒนาชุมชนและสร้างอาชีพ โครงการ “หมู่บ้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี” เฉลิมพระเกียรติ 84 พรรษา

           ความยากจนเป็นอุปสรรคที่สำคัญของการพัฒนาคุณภาพชีวิตชาวชนบท ซึ่งปกติรัฐบาลหรือประชาชนทั่วไปมักมองปัญหาความยากจนในแง่ของฐานะทางเศรษฐกิจหรือระดับรายได้ที่ต่ำกว่ามาตรฐานการดำรงชีพเท่านั้น แต่พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช ทรงมีพระราชดำริเกี่ยวกับการแก้ปัญหาความยากจนของชาวชนบทที่ไม่ใช่เพียงรายได้น้อยเท่านั้น แต่ยังรวมถึงเรื่องการขาดโอกาสด้านอื่น โดยเฉพาะการเข้าถึงปัจจัยการผลิต บริการพื้นฐาน การศึกษา การพัฒนาตัวเอง การมีส่วนร่วม และการพึ่งพาตนเองได้

          การเสริมสร้างความรู้เรื่องวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และนวัตกรรมสมัยใหม่ มาสนับสนุนการประกอบอาชีพ การผลิตและการเกษตรให้กับชาวชนบท นับเป็นการพัฒนาชุมชนให้เกิดความเข้มแข็งสามารถพึ่งพาตนเองได้ ทั้งนี้ กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี จึงมีแนวคิดที่จะใช้วิทยาศาสตร์เข้าไปช่วยเหลือพี่น้องเกษตรกรพื้นที่ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ โดยใช้กลไกหมู่บ้านแม่ข่ายวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ที่เป็นเครือข่ายหมู่บ้านที่มีนำวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม ไปสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม เช่น การจัดการการลั้ยงโคผสมที่ถูกวิธี เพื่อให้ได้ผลผลิตที่มีคุณภาพและราคาที่เพิ่มขึ้น ตลอดจนการจัดทำโครงการ “หมู่บ้านเทคโนโลยี”  โดยคัดเลือก 9 หมู่บ้าน ที่อยู่ในเขตโครงการสูบน้ำด้วยระบบไฟฟ้า จัดทำระบบส่งน้ำร่วมกับกรมชลประทานจากลำน้ำสายหลักสู่คลองชลประทาน เพื่อเฉลิมฉลองในวโรกาสครบรอบ 60 พรรษาของพระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช และเป็นการสนับสนุนรายได้จากทรัพยากรที่อยู่รอบๆ ชุมชนให้เป็นประโยชน์

          กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ยังคงสานต่องานหมู่บ้านเทคโนโลยีเพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับชุมชนอย่างต่อเนื่อง โดยประสานเชื่อมโยงร่วมกับหน่วยงานสนับสนุนอื่นๆ เช่น จังหวัด อำเภอ พัฒนาชุมชน เกษตรอำเภอ องค์การปกครองส่วนท้องถิ่น เพื่อบูรณาการทำงานร่วมกัน เกิดเป็นต้นแบบการพัฒนาชุมชนอย่างยั่งยืน เรียกว่า “หมู่บ้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี” เพื่อเฉลิมพระเกียรติพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวเนื่องในวโรกาสครบรอบ 84 พรรษา

เครดิตข้อมูล : หนังสือพระบิดาแห่งเทคโนโลยีของไทย พระบิดาแห่งนวัตกรรมไทย