วิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและนวัตกรรม เพื่อการพัฒนาพลังงาน

เนื่องจากพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงตระหนักถึงความสำคัญของการใช้ทรัพยากรธรรมชาติอย่างเหมาะสม โดยให้มีการจัดการทรัพยากรธรรมชาติให้เหลือถึงคนรุ่นหลัง ทำให้ทรงมีพระวิริยะอุตสาหะทุ่มเทศึกษาวิจัยการใช้พลังงานเหมาะสม โดยพยายามนำทรัพยากรที่มีอยู่แล้วในประเทศมาพัฒนาเพื่อลดการพึ่งพาพลังงานจากต่างประเทศ พร้อมทั้งนำทรัพยากรที่ใช้แล้วมาสร้างประโยชน์

พระราชดำริเกี่ยวกับการพัฒนาพลังงานของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ถือเป็นทิศทางด้านพลังงานไม่เพียงแต่ของประเทศเท่านั้น แต่ยังเป็นทิศทางอนาคตของมนุษย์ชาติ เนื่องจากพระองค์ท่านทรงพระราชทานแนวทางในการศึกษาใช้ประโยชน์จากพลังงานทางเลือกแหล่งต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นพลังงานจากลม พลังงานจากดวงอาทิตย์ และพลังงานจากน้ำ รวมทั้งพลังงานจากการนำวัสดุไร้ประโยชน์กลับมาใช้ใหม่ เพื่อใช้เป็นทางเลือกทดแทนเชื้อเพลิงปิโตรเลียมมากว่า ๑๑ ปี ตั้งแต่เมื่อน้ำมันยังมีราคาถูก จนถึงปัจจุบันเมื่อโลกเริ่มขาคแคลนน้ำมัน ทำให้ผลิตภัณฑ์ปิโตรเลียมมีรากคาแพง ขึ้นอยู่กับกลไกการควบคุมของต่างชาติ

แนวพระราชดำริเรื่องการพัฒนาพลังงานนั้น ล้วนมาจากพระวิริยะอุตสาหะในการศึกษาค้นคว้าด้วยพระองค์เอง รวมทั้งจากการหารือกับผู้เชี่ยวชาญในสาขาต่างๆ ซึ่งพระองค์ได้ทรงนำแนวคิดและความรู้มาทดลองเป็นโครงการพลังงานจำนวนมากในสวนจิตรลดา เช่น การผลิตก๊าซชีวภาพที่ทรงทดลองมาตั้งแต่ พ.ศ. ๒๔๒๒ อันเป็นเรื่องของการนำของเสียจากการเกษตรกลับมาใช้ใหม่ป็นพลังงาน โดยผลิตก๊าซจากมูลโคได้ประมาณวันละ ๒ ลูกบาศก์เมตรในชั้นต้นใช้เป็นเชื้อเพลิงในการหุงต้ม ทำความสะอาดเครื่องรีดนม ต้มน้ำเพื่อผสมอาหารสำหรับลูกโค และนำกากตะกอนมาเป็นปุ๋ยใส่ต้นไม้

ต่อมา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงศึกษาแนวทางที่จะพัฒนาระบบผลิตก๊าซชีวภาพขนาดใหญ่ เพื่อใช้กับโรงงานหรือฟาร์มเลี้ยงสัตว์ระดับอุตสาหกรรม จึงทรงมีพระราชดำริให้ทดลองที่สถานีวิจัยทับกวาง อำเภอแก่งคอย จังหวัดสระบุรี โดยสถาบันเทคโนโลยีแห่งเอเชีย ร่วมกับมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ จัดสร้างระบบก๊าซชีวภาพแบบปลั๊กโฟลว์ขนาด ๑๔๐ ลูกบาศก์เมตรถวาย และได้นำความสำเร็จของการทดลองไปขยายผลเพื่อก่อสร้างระบบที่มีประสิทธิภาพสูงขึ้นที่ศูนย์วิจัยและฝึกอบรมการเลี้ยงสุกรแห่งชาติ มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน จังหวัดนครปฐม และที่คณะสัตวบาล มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ ทำให้ปัจจุบันมีผู้ประกอบการให้ความสนใจนำระบบผลิตก๊าซชีวภาพขนาดใหญ่ไปใช้ในฟาร์มสุกรทั่วประเทศ ซึ่งเป็นผลมาจากพระราชดำริเกี่ยวกับพลังงานจากมูลสัตว์นี้

ข้อมูลจาก : หนังสือพระบิดาแห่งเทคโนโลยีของไทย พระบิดาแห่งนวัตกรรมไทย